Sygnatury rzemieślników i zwiedzających na wieży kościoła św. Jana w Oleśnicy

Wieża od czasu swojego wybudowania była podwyższana i remontowana. Być może istniał obyczaj zgodnie z którym, rzemieślnicy po zakończeniu remontu wykuwali, wycinali, wybijali itp. swoje nazwiska w widocznym miejscu galerii widokowej, odwiedzanej przez znane osoby i wycieczki, co zapewniało im reklamę i pamięć.

Na zdjęciu z lewej widać, że galeria widokowa jest otoczona z czterech stron kamienną balustradą tralkową. Na parapetach i tralkach balustrady właśnie wykuwano nazwiska. Również umieszczano napisy w oktogonalnej podstawie hełmu wieży (skąd wychodzono na galerię) - na belkach i drzwiach oraz na zewnątrz. Opracowano na podstawie zdjęć przysłanych przez Zbigniewa Podurgiela, Michała Skrzypka i Krzysztofa Wiesnera.

   


Widoczna kamienna balustrada galerii widokowej wieży kościelnej. Parapet balustrady jest pokryty blaszaną osłoną.
Parapet jest oparty ka kamiennych tralkach. Fot. Zbigniew Podurgiel

KIEGLER 1824 r.


Może kamieniarz (?) Kiegler chyba w 1824 r. wykonał naprawę lub wymianę parapetów. Fot. Z. Podurgiel

R.M......1922


W 1922 r. może jakiś stolarz, może budowniczy próbował wyciąć swoje nazwisko na belce we wnętrzu nadbudowy
i chyba mu się nie udało (R. Mptpr?). Fot. Z. Podurgiel

Klaus Liwowsky jest zdania, że ten napis należy odczytać jako R. Meier 1922. R. Meier widnieje w spisie mieszkańców z 1921 r., jako mieszkający w Rynek 20, czyli obok kościoła. Pracował chyba w sklepie jako sprzedawca i może chciał zaistnieć w pamięci?

P. KLINNER 1925 r.


W 1925 r. P. Klinner dekarz chyba naprawiał pokrycie hełmu i pozostawił swoje nazwisko na kamiennej tralce.
Fot. Krzysztof Wiesner

Paul Klinner mistrz dekarski był wzmiankowany dopiero w książce adresowej z 1935 r. i wynajmował mieszkanie przy Kaiserstrasse 12 (ob. ul. Rzemieślnicza). Był zapewne synem jednego z dwóch braci niżej wymienionych:
Klinner Gustav - mistrz dekarski, radny miejski, mieszkał przy Kaiserstrasse 10a (1921 r.) - czyli wynajmował mieszkanie w byłym budynku rzeźni.
Klinner Karl - mistrz dekarski, mieszkał z żoną we własnym domu przy Kaiserstrasse 11
Obaj mieli firmę w wynajętym budynku przy Kaiserstrasse 12.

MAX SÖFFING 1935 r.


W 1935 r. pokrycia blachą posadzki galerii widokowej wykonał Max Söffing mistrz blacharski. Znany w całym powiecie.
W 1934 r. wykonał pokrycie wieży ratusza. Tam pozostawił podobny napis. Na mniejszych powierzchniach wyciskał swoją sygnaturę przy pomocy metalowego stempla o średnicy ok. 6 cm. Fot. K. Wiesner


Widoczne pokrycie blaszane parapetu i posadzki galerii widokowej. Może i on wykonał fantazyjne
rzygacze odprowadzające wodę z galerii widokowej. Fot. Michał Skrzypek.

Söffing Max - mistrz blacharski mieszkał we własnym domu przy ul. Kościelnej 21 (Georgenstrasse) wraz z żoną - nauczycielką w prywatnym żeńskim liceum i matką - wdową. Był też właścicielem sąsiedniego domu o numerze 20.

ELSNER ..... 1920-1933 r.


Napis na drzwiach, jeden z wielu, ale najbardziej czytelny i datowany. Fot. M. Skrzypek

Na drzwiach prowadzących na galerię widokową znajdowało się wiele napisów wykonanych kredą, ołówkiem, wydrapanych. Wyżej pokazany był największy i należał do Elsnera. Czytelna też była data 1920-1933(9). Sprawdziłem Elsnera w spisie mieszkańców z 1921 r. Był jeden stolarz. Sądziłem, że może on remontował te drzwi i pozostawił napis. Pod spodem znajduje się niewyraźny tekst, który mógł więcej powiedzieć o powodach umieszczenia napisu. Dlatego wysłałem skan napisu do genealoga niemieckiego Klausa Liwowsky, z którym koresponduje już 16 lat.

Zaraz dostałem odpowiedź (dziękuję!):

Elsner
Polizei Haupt.....
Oels
1920-193...

Załączył fragmenty księgi adresowej Oels z 1928 i 1933 r.


Karl Elsner, Polizei-Assistent, Ohlauerstr. 59. Z księgi adresowej z 1928 r.


Karl Elsner, Polizei-Hauptwachtmeister, Ohlauestr. 59. Z księgi adresowej z 1933 r.

Z tłumaczenia wynika, że był to Karl Elsner - policjant w stopniu starszego sierżanta (starszego wachmistrza lub policyjny odpowiednik tego stopnia - czekam na podpowiedź lepszego tłumaczenia) i podał chyba daty rozpoczęcia służby w policji 1920 r. i chyba datę wpisu na drzwi - 1933 r. Dlaczego wpisał się na drzwiach, czy w ramach nadzoru, a może tylko chciał się uwiecznić w trakcie wycieczki.


NADZIEJE ARCHITEKTURY

Poniższy napis wykonany czarną kredą zamieszczam jako ciekawostkę polskiej historii wieży. "TUŚMY BYLI MY NADZIEJE ARCHITEKTURY ŚWIATOWEJ 1987 r. i pięć podpisów - monogramów.


Napis wykonany czarną kredą w 1987 r. Fot. Z. Podurgiel

Nadzieje polskiej architektury - to studenci, którzy w lipcu 1987 r. w Oleśnicy brali udział dwutygodniowym plenerze rysunkowym studentów I roku Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej w ramach praktyk wakacyjnych - obowiązkowych po I r. studiów. Przypomnę, że znaleźli się w Oleśnicy dzięki prezesowi Towarzystwa Przyjaciół Miasta Oleśnicy inż. Stanisławowi Kokotowi, który w czasach smuty miał być zapomniany w Oleśnicy. Stanisław Kokot wskazał jakie zabytki należy narysować i studenci pod kierunkiem architekta Marka Natusiewicza wykonali kilkadziesiąt rysunków, które potem pokazano na wystawie (także w Oleśnicy) i wydano w postaci broszury.

Monogram AK skojarzył mi się z dr inż. architektem, z którym zdarzyło mi się owocnie współpracować i czytać jego prace poświęcone historii zamków. Niestety nie pamiętał tego epizodu, nie był na wieży kościoła św. Jana.

Więcej o tym plenerze rysunkowym

Marek i Ryszard Natusiewiczowie wcześniej współpracowali z S. Kokotem, przy wykonywaniu projektów oleśnickich kart pocztowych, znaczków pocztowych, medali oleśnickich itp. R. Natusiewicz w 1987 r. ilustrował też wydawnictwa Stanisława Kokota wydane przez PTTK.

Rysunki R. Natusiewicza w wydawnictwach S. Kokota

Literatura
Heilmann Christian http://www.gca.ch/Oels.htm



Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI