Schrony obrony przeciwchemiczne na ul. Leśnej?

Inicjatywa, pomysł tekstu o schronie i jego zdjęcia, były autorstwa Pana Janusza Wojtasiaka, mieszkańca jednego z tych budynków. Po ich umieszczeniu napisał Pan Ryszard Bober, także były mieszkaniec jednego z tych budynków. Panu Ryszardowi udało się wykonać zdjęcia elementów schronów, będących w stosunkowo dobrym stanie. Ponadto w fotografowanym budynku udało się odtworzyć koncepcję rozmieszczenia schronu w piwnicy, bazując na zachowanych elementach. Dlatego dodatkowo umieszczono zdjęcia i tekst Pana Ryszarda. Obu Panom dziękuję za cenną inicjatywę.

Budynki na ul. Leśnej wybudowano ok. 1937 - 1939 r. i miały zawierać mieszkania dla żołnierzy z okolicznych koszar. Dwa z tych budynków ocalały bez wojennych zniszczeń, pozostałe odbudowano, lub zbudowano po wojnie. Każdy z budynków ma identyczne rozplanowanie piwnic.


Czerwonym kolorem pokazano przykładowe miejsce rozmieszczenia
schronu w jednym z budynków. Fot. R. Bober

Każdy budynek posiada dwie odrębne klatki schodowe, odrębne także podpiwniczenia, również symetryczne. Pomieszczenia schronowe w piwnicach, znajdują się w środkowej części bloku. Być może, że wykonano je w trakcie budowy domów ( w latach 50-60 XX wieku budowano w Polsce bardziej rozbudowane schrony w prawie każdym większym budynku). Na schemacie (autor R. Bober) pokazano pogrubioną kreską część schronową jednej klatki schodowej.

Schrony te prawdopodobnie mogły być przystosowane do obrony przeciwchemicznej, po zamontowaniu filtrowentylacji. Może o tym świadczyć chociażby istnienie przedsionka. Po wojnie niektórzy mieszkańcy nazywali je "schronami gazowymi". Nie wiadomo, czy piwnice zostały przystosowane do roli schronów w momencie budowy domu, czy dopiero w trakcie wojny.

Drzwi do schronu (zdjęcia poniżej), które niektórzy mieszkańcy nazywają "drzwiami do bunkra", mają ślad po instalowanej wcześniej uszczelce, posiadają także wziernik i rygle dociągające drzwi do framugi.

Dawniej w okienkach schronów istniały stalowe, szczelne zamknięcia - prawdopodobnie osłony przeciwpodmuchowe. Zostały one przez niektórych właścicieli piwnic zdemontowane. Niżej pokazałem jedno z zachowanych zamknięć.

Otwarte szczelne metalowe drzwi do schronu.
W dolnej części widoczny rygiel. Górny rygiel został zdemontowany. Fot. R. Bober
Wziernik drzwiowy w dwóch ujęciach. Fot. Janusz Wojtasiak
Osłona przeciwpodmuchowa i przeciwgazowa otwarta (widoczne miejsce na uszczelkę) i zamknięta. Osłon takich było po 4 w każdym budynku. W innych schronach oleśnickich osłony były montowane od zewnatrz. Fot. R. Bober

Do pomieszczeń piwnicznych w części bliższej szczytom budynków wchodzono poprzez zwykłe drzwi stalowe, pokazane poniżej

Drzwi stalowe zwykłe, prowadzące do "nieschronowych" piwnic. Fot. R. Bober
Oznaczenie schronu w domu na ul. Leśnej
Fot. R. Bober (1952 r.)

Można przyjąć, że schrony te w trakcie wojny nie zostały dostosowane do obrony przeciwchemicznej (brak instalacji filtrowentylacyjnej). Nikt bowiem nie użył tych srodków w czasie II Wojny Światowej. Pozostały jako schrony OPL o niewielkiej odporności. Wejścia do nich były oznakowane namalowaną na murze białą strzałką z napisem "Luftschutzraum", lub LSR, lub bez napisu (jak na powyższym zdjęciu).

Może mieszkańcy sąsiednich bloków dodadzą do tego tekstu inne szczegóły, lub go skorygują?


Oznaczenie schronu w innym domu na ul. Leśnej.
Fot. Janusz Wojtasiak


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Ciekawostki (ponad 400 tematów)
Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku
Renowacje zabytków Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy
Autorzy Rysowali Oleśnicę Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy
Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels Wydawnictwa oleśnickie Recenzje
Bibliografia Linki Podziękowania Księga gości Dopisz się do księgi Zauważyli nas
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Interpelacje radnych Odeszli
Nowości