Marek Nienałtowski
Rozważania na temat portretu Johanna Schefflera autorstwa Wasyla Masjutina
31.11.2024 r.

Wasilij Nikolajewicz Masjutin (1884-1955) to rosyjsko-niemiecki malarz, drzeworytnik, ilustrator, pisarz i rzeźbiarz. Kiedy ok. 2005 r. znalazłem w Internecie poniższy portret J. Schefflera nie było wiele możliwości uzyskania informacji o autorze. Obecnie to się znacząco zmieniło. Trzy ciekawsze informacje - w 1920 r. razem z Włodzimierzem Majakowskim (słynnym poetą) projektował plakaty wzywające Rosjan do wstępowania do wojska (aby walczyć z Polakami), a już w 1921 r. pracował w Berlinie. W 1935 wykonał piękny drzeworyt z postacią Józefa Piłsudskiego jako twórcy ruchu prometejskiego.

W 1924 r. wykonał drzeworyt nazwany Johannes Scheffler-Angelus Silesius. Czyli pokazaną postacią ma być J. Scheffler, później znany jako Angelus Silesius. Poniżej portretu znajduje się niemiecki tekst, który powinien być z nim związany.

J. Scheffler na tym rysunku jest grubo (ciepło) ubrany, pochylone drzewo świadczy o wichurze

Po sprawdzeniu tekstu - okazało się, że jest to ostatnia zwrotka pośmiertnego hymnu jaki ułożył J. Scheffler na cześć "najdroższego przyjaciela" Abrahama v. Franckenberga z Ludwigsdorfu (obecnie Bystre koło Oleśnicy) zmarłego w 1652 r.

Również nie byłem w stanie ocenić, czy Masjutinowski Scheffler ma jednakowe rysy z tym prawdziwym Schefflerem na poniższym obrazie.

Olejny portret Anioła Ślązaka, wykonany przed śmiercią. Autor nieznany
[Autor fotografii Przemysław Groński / Opactwo Pocysterskie w Krzeszowie]

Po długich poszukiwaniach okazało się, że W. Masjutin skopiował drzeworyt popiersia Angelusa Silesiusa z prześmiewczej jego karykatury, którą drukowali w dużych nakładach nienawidzący go luteranie.

Karykatura Angelusa Silesiusa jako obnośnego sprzedawcy posłużyła za źródło Masjutinowi. [Źródło]

Jak się okazało, popiersie Angelusa Silesiusa (skopiowane przez Masjutina) jest spotykane na okładkach jego najbardziej znanej książki Cherubinowy Wędrowiec w kilkunastu wydaniach, w wielu krajach (W Polsce występuje też pod nazwą Cherubowy Wędrowiec). Świadczy to też, że aforyzmy (dystychy) Angelusa są ciągle nośne.

Jedna z okładek, z wielu wydawanych książek Cherubinowy Wędrowiec autorstwa Angelusa Silesiusa	Piękna tablica poświęcona Angelusowi Silesiusowi wg. rysunku Masjutina. Może zawiśnie gdzieś ok. 25.12.2024 r. z okazji 400-lecia urodzin. Nieznany autor. Być może jest to tylko komputerowy projekt

Literatura:
Angelus Silesius

Uzupełnienie

Jakub Horbacz z Oleśnicy, doktorant z UWr napisał artykuł o Angelusie Silesiusie, w którym możemy też przeczytać "... Angelus Silesius to niezwykle ciekawa postać wpisana w historię Śląska i Wrocławia. Na Oporowie od 1991 r. znajduje się ulica Anioła Ślązaka. Jego imię nosi Dom Spotkań we Wrocławiu, a także Akademia Nauk Stosowanych w Wałbrzychu. Wspomnijmy także o przyznawanej Wrocławskiej Nagrodzie Poetyckiej Silesius, wręczanej od 2008 r., której celem jest wyróżnienie najważniejszych dzieł i twórców rodzimej poezji. Polecam jego śladami przejść się w okolice między Ossolineum a Maciejówką we Wrocławiu, gdzie w ogrodzie barokowym znajduje się uroczy pomnik Anioła Ślązaka wykonany z brązu autorstwa Ewy Rossano ..."

W związku z powyższym tekstem przypomnę, że w 2012 r. rzeczniczka burmistrza J. Bronsia Edyta Małys-Niczypor napisała na  http://mojaolesnica.pl/article.php?id=6876,  że w Oleśnicy w październiku 2012 r. zostanie zawieszona na ratuszu tablica poświęcona Angelusowi Silesiusowi. Angelus Silesius był także mocno wpisany w historię Oleśnicy i teraz z okazji 400-lecia jego urodzin (25.12.2024) należałoby powrócić do tej obietnicy.

Marek Nienałtowski

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI