Książe ziębicki i oleśnicki Karol I z Podiebradów
22.05.2016 r.

Pisząc swoją książkę o Podiebradach oleśnickich odczuwałem niedosyt wiedzy o Karolu I, który mógł okresowo przebywać w Oleśnicy (w latach 1501-1515 rodziły się tutaj jego dzieci, w 1522 r. napisał z Oleśnicy list do Martina Lutra). Dlatego oczekiwałem na pojawienie się książki o tym księciu oleśnickim ( i jego ojcu), która mogłaby przybliżyć oleśniczanom wszystkie zawiłości historyczne związane z przybyciem Podiebradów do Oleśnicy. Od kilku lat mówiło się, że taką książkę przygotowuje dr hab. Bogusław Czechowicz.

Że jest to prawda dowiedziałem się podczas pobytu prof. B. Czechowicza w Oleśnicy. Miała to być książka o pomniku nagrobnym Karola I i jego żony w Ząbkowicach Śląskich oraz o monetach bitych przez Karola I (część o monetach miała być napisana przez prof. dr hab. Borysa Paszkiewicza). Wydanie jej opóźniało się ze względów na brak finansowania.

Miesiąc temu prof. B. Czechowicz przysłał mi książkę (okładka z lewej) rozszerzoną ponad wcześniejszy zamysł i wydaną wspólnie z Wydziałem Filozoficznym Uniwersytetu w Hradec Kralowe.

W niej o Henryku I ziębickim, ojcu Karola I, napisał Martin Sandera i wyjaśnił przyczyny pojawienia się Podiebradów w Oleśnicy. Henryk I uzyskał w dziedziczne lenno księstwo oleśnickie i wołowskie w ramach odszkodowanie za przejęte przez króla Czech Władysława Jagiellończyka rodowe dobra Podiebradów. Przy czym król Władysław miał jeszcze dopłacić 5000 kop groszy praskich. Dotychczas w oleśnickim piśmiennictwie podawano, że to Podiebradowie mieli tyle dopłacić. Jeszcze w ten sam dzień zmieniłem tę informację na mojej stronie.

Więcej o Karolu I napisał prof. Radek Fukala, starając się przedstawiać także pozytywne opinie o nim jako o polityku czeskim. Pisząc o Oleśnicy wspomniał o Karolu I jako opiekunie Żydów oleśnickich i stwierdził, że nasze miasto było wówczas jednym z głównych siedlisk Żydów na Śląsku. On też zezwolił na osiedlenie się w Oleśnicy drukarzom żydowskim.

Dalsze - główne części książki wynikają z tytułu: Monety, Zamek, Nagrobek. O monetach napisał prof. B.
Paszkiewicz. O zamku w Ząbkowicach dr inż.arch. Artur Kwaśniewski, a o Nagrobku prof. B. Czechowicz, który jest także redaktorem całości książki. Ostatni rozdział o Nagrobku stanowi wołanie o ratowanie tego cennego zabytku z 1536 r. przed dalszą degradacją i zapewnienie możliwości jego eksponowania w kościele w Ząbkowicach Śląskich (obecnie Nagrobek jest "upchany" w kaplicy, która stanowi niedostępny magazyn). Mija 5 lat od rozpoczęcia działań prof. B. Czechowicza i mimo powiadomienia różnorodnych instytucji państwowych i kościelnych dalej nie podjęto żadnych prób ratowania zabytku. Jakże na tym tle kontrastuje wspaniały stan i ekspozycja podobnego nagrobka Jana (syna Karola I) i Krystyny w byłym kościele zamkowym w Oleśnicy.

Studiowanie książki zajmie mi dłuższy okres czasu, gdyż równocześnie będę uzupełniał moją stronę internetową o nowe informacje w niej zawarte. Niżej spis treści.

Bogusław Czechowicz (red.) - Radek Fukala - Artur Kwaśniewski - Borys Paszkiewicz - Martin Sandera. Monety, Zamek, Nagrobek. Książe Karol I z Podiebradów (1476-1536) między dziedzictwem przodków a dokonaniami potomków. Cerveny Kostelec- Wrocław 2015